Klasyfikacja mogił i nagrobków


Na cmentarzu występuje kilka grup nagrobków. W podstawowym podziale można wyodrębnić 3 grupy:
A/ mogiły ziemne
B/ płyty nagrobne
C/ nagrobki wolnostojące

MOGIŁY ZIEMNE
Wśród pierwszej grupy można z kolei wyodrębnić następujące podgrupy:
 - mogiły ziemne z krzyżami drewnianymi
Ten typ mogił występuje sporadycznie na cmentarzu. Większość z zachowanych pocho­dzi z okresu tuż po II wojnie światowej. Krzyże zazwyczaj wbite są w mogiłę usypaną z ziemi w kształcie prostokątnych pryzm. Obecnie część z tych mogił jest rozmyta deszczami lub wdeptana w ziemię. Na krzyżu wyryte są dane zmarłego, niekiedy rycie zastąpione jest metalową tabliczką przybitą do krzyża. - mogiły ziemne z krzyżami metalowymi
Mogiły tego typu występują znacznie częściej niż poprzednie. Na cmentarzu ma­my ok. 80 takich mogił. Zdecydowana większość powstała w latach 60. i 70., wykonane są np. ze spawanych rur lub kątownika choć nie brakuje i bardziej ozdobnych. Do krzyży przymocowana jest metalowa tabliczka, na której wypi­sane jest imię i nazwisko zmarłego oraz data jego śmierci. Niekiedy do krzyża przymocowana jest także pasyjka. Krzyże te poprzedzane są podobnymi pryzmami ziemi jak poprzednie, jed­nak rzadziej zdarzają się tu mogiły rozmyte lub rozdeptane.


PŁYTY NAGROBNE
Wśród tej stosunkowo rzadkiej grupie nagrobków można wyróżnić dwie podgrupy:
- płyty kamienne
Reprezentowana przez kilka obiektów pochodzących głównie z początku wieku i okresu międzywojennego. Zazwyczaj są to gładkie płyty o lekko ukośnych płaszczyznach czołowych, skromnie zdobionych wystającym z lica krzyżem i takąż tablicą inskrypcyjną. Często tablice mają półkoliście ścięte narożniki.- płyty z lastryka
Niewiele liczniejsza niż wyżej omawiana jest podgrupa pochodząca z lat 70. i 80. Pozbawione jakiegokolwiek ornamentu czasami ożywiane tablicą z czarnego marmuru, na którym widnieją dane zmarłego.


NAGROBKI WOLNOSTOJĄCE
Najliczniej reprezentowana grupa z 4 podgrupami:
- nagrobki z krzyżami na postumencie
Licznie występująca grupa na cmentarzu, ok. 80 przykładów w większości pochodzących z początków naszego wieku i z ok­resu międzywojennego, sporadycznie występują z końca XIX w. i z czasów po II wojnie światowej. Zazwyczaj jest to krzyż prosty, niekiedy zakończony trójliściem, osadzony na kilkustopniowym cokole, najczęściej pokrytym dekoracją. Od frontu wyryte są imię i nazwisko zmarłego oraz data jego śmierci a ponadto bardzo często jakaś krótka sentencja. Nagrobki te wykonane są z kamienia lub cegieł otynkowanych zaprawą cementową. Niekiedy przed krzyżem leży płyta.

- nagrobki z rzeźbą figuralną
Sporadycznie występująca grupa licząca kilka obiektów. Większość stanowią gipsowe odlewy stojących figur Chrystusa, Maryi lub anioła. W jednym tylko wypadku mamy do czynienia z pracą rzeźbiarza w kamieniu. Zazwyczaj są to wolnostojące figury, niekiedy wsparte na krzyżu za podstawę mające kilkustopniowy postument lub kamienie z piaskowca ociosane na kształt narzuconych na siebie głazów.- nagrobki w kształcie obelisku
Rzadko występujące nagrobki - 10 przykładów. Jak wskazuje sama nazwa są to obeliski zazwyczaj o podstawie kwadratu ostro zakończone. Wykonane są z różnych materiałów m.in. z granitu szydłowieckiego, z piaskowca, z cegieł obłożonych płytami marmurowymi. Najczęściej poprzedzone są leżącymi przed nimi płytami. Od frontu mają przymocowane tablice z inskrypcjami. Niemal wszystkie pochodzą z okresu międzywojennego.

- nagrobki żeliwne
Na cmentarzu zachowały się tylko dwa tego typu nagrobki, oba pochodzące z II. poł. XIX w. Oba nagrobki w kształcie krzyży osadzonych na postumentach /na jednym obecnie brak krzyża/, jeden z nich poprzedzony również żeliwną płytą.- nagrobki lastrykowe/granitowe/marmurowe
Najliczniej występująca na cmentarzu grupa licząca kilkaset egzemplarzy, pochodząca od początku lat 60. do dnia dzisiejszego. Głównie są to lastrykowe płyty położone na cementowane komory grabowe. Do płyty od strony głowy zmarłego przystawiony jest cementowy /lub lastrykowy/ krzyż, czasami z rozpiętą na nim figurą Chrystusa. Niekiedy obok krzyża stoi prostokątna płyta, na której wyryte jest nazwisko i imię zmarłego, daty jego narodzin i śmierci. Inny wariant tego nagrobka to dekorowanie płyty lastrikowej krzyżem z czarnego marmuru.


Komentarze
* Ten email nie zostanie opublikowany na stronie.